Ekonomik Strateji Merkezinin kıdemli ekonomisti Dmıtro Goryunov, Kırım’ın Rusya tarafından işgalinden kaynaklanan ekonomik kayıpların 135 milyar dolar olduğunu ifade etti. Kıyiv’de 16 Temmuz 2021’de düzenlenen “Ukrayna’nın Kırım yarımadasının geçici işgalinden kaynaklanan ekonomik kayıplarının değerlendirilmesi” konulu basın toplantısında konuşan Goryunov, tüm kayıpları altı gruba ayırdığını kaydederek bunların; toplum ekonomisi, devlet varlıkları, yerel topluluklar, özel sektör varlıkları, finans sektörü, Ukrayna vatandaşları olduğunu belirterek şöyle konuştu:

“Tüm grupları toplarsak, 135 milyar dolar gibi bir rakam çıkıyor. Ukrayna ekonomisi, Kırım’ın Rusya tarafından geçici işgali nedeniyle 135 milyar dolar kaybetti. Bu, Adalet hesapladığı rakamdan daha fazla, ancak açıklanan varsayımsal rakamdan daha az. Bir yandan bu maksimum rakam, diğer yandan faiz içermiyor, bu tutar endeksli değil.”

İşgalci Rus askerleri Kırım’a ilk olarak, 20 Şubat 2014 tarihinde girdi. Altı yıl önce bugün, sabahın erken saatlerinde plakaları sökülmüş askeri araçlar ve rütbe işaretleri taşımayan silahlı milisler Kırım’ın stratejik noktalarını ve hükûmet binalarını ele geçirmeye başladı.

Rus propaganda medyalarında “Kırım Özsavunması” oldukları iddia edilen, kamuflaj giymelerinden hareketle “kibar yeşil adamlar” olarak da adlandırılan Rus askerleri ve onların yanında gezen işbirlikçi milisler, yarımadanın kontrolünü yasa dışı olarak ele geçirdi. Rus propaganda mekanizmasınca işgal, sözde “bağlanma” adı altında legalleştirilmeye çalışılsa da dünya kamuoyu bu adımı asla tanımadı.

Rus işgaliyle adeta “açık hava cezaevi”ne dönüşen Kırım yarımadası, bir yandan silahlandırma hamleleriyle dünyayı tehdit eden askeri bir üs haline getirildi. Diğer yandan da işgale direnen Kırımlılar baskı mekanizmasının sürekli hedefi haline geldi. Yarımadada 2014’ten beri Rus işgalini onaylamadıklarını ifade eden ve tutumlarıyla belirten Kırım Tatarları başta olmak üzere Ukrayna’ya bağlı kalmak isteyenler, kaçırılmalarla, düzmece davalarla, keyfi baskın ve sorgularla korkutulmaya çalışılıyor.

Rus işgalinin akabinde 2014 yılının Mart ayında düzenlenen sözde referandumda Kırım sakinlerinin yarımadanın Rusya’ya bağlanması konusunda iradesini “özgürce” tecelli ettiği ileri sürüldü. Avrupa Birliği ülkeleri, ABD ve dünyanın birçok ülkesi, Kırım’da yapılan sözde “kendi kaderini belirleme referandumunun” sonuçlarını kabul etmeyi reddetti. Ukrayna, Kırım’ı geçici olarak işgal edilen bölgesi olarak kabul ediyor.

Ukrayna Parlamentosu resmi düzeyde, 20 Şubat 2014 tarihini Kırım ve Sivastopol’ün (Akyar) Rusya tarafından işgalinin başlangıç tarihi olarak kabul etti. Dönemin Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko, ilgili yasayı 7 Ekim 2015 tarihinde imzaladı.

Avrupa Birliği (AB) ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Rusya’nın Kırım’ı işgal etmesi ve Ukrayna’ya yönelik politikası dolayısıyla Rusya Federasyonu’na karşı yaptırımlar uyguladı. Kırım’ın işgalinden sonra Ukrayna’nın Donbas bölgesinde Rusya tarafından desteklenen teröristler ile Ukrayna askerleri arasında çatışmalar başladı.

Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta düzenlediği basın toplantısında konuşan Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitriy Kuleba, NATO’nun Kiev’in ittifaka üyeliği konusunda Rusya’yı dinlediğini söyledi.

Kuleba, “Bir yandan, Rusya’nın Ukrayna ve NATO arasındaki ilişkilerde söz sahibi olmadığı yönünde açıklamalar duyarken, diğer yandan kapalı kapılar ve kapalı mikrofonlar ardından, ‘Rusya’yı hesaba katmak zorundayız’ gerekçesiyle Ukrayna’nın Avrupa-Atlantik entegrasyonu için uygun zaman olmadığını duyuyoruz” dedi.

Kiev’in ‘siyasetin nasıl işlediğini’ bildiğini ve reformların yetersiz olduğu konusunda Ukrayna’nın suçlanmaması gerektiğini belirten Kuleba, “Sadece NATO nedeniyle değil, kendi güvenlik çıkarlarımız nedeniyle de reformlara devam etmeye hazırız ve sürdüreceğiz. Ancak, ‘üyelik konusunun ne zaman gerçekleşeceği’ sorusuna verilecek dürüst bir yanıta ihtiyacımız var. NATO’ya üyeliğin takvimde kırmızıyla işaretlenebilecek bir tarih olmadığını anlıyoruz, ancak Avrupa-Atlantik entegrasyonumuza ilişkin bir sonraki adımı hak etmek için yeterince iş yaptık” diye konuştu.

Son zamanlarda, Kiev’in NATO’ya derhal üye olması gerektiğini her fırsatta dile getiren Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Donbass’taki çatışmaları sona erdirmenin tek yolunun Ukrayna’nın Kuzey Atlantik İttifakı’na üyeliği olduğunu ileri sürüyor.

‘NATO’nun da genişlemeye hazır olması gerekiyor’

Daha önce, NATO Genel Sekreteri’nin Güney Kafkasya ve Orta Asya Özel Temsilcisi James Appathurai, reformların Ukrayna’ya NATO üyeliğini garanti etmediğini belirterek, “Ukrayna’nın ittifaka katılmaya hazır olması yeterli değil, NATO’nun da genişlemeye hazır olması gerekiyor” ifadelerini kullanmıştı.

Eski NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen ise, Kiev’in ittifaka üye olabilmesi için uygulanması çok zaman alacak kriterlere ulaşması gerektiğini vurgulamıştı.

Aralık 2014’te Ukrayna devletinin ‘bağlantısız statüsünden’ vazgeçtiğini ilan eden Ukrayna parlamentosu Verhovna Rada, Haziran 2016’da NATO üyeliğini ülkenin dış politikasının ana hedefi olarak belirlemişti.

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in “Ukraynalılar ve Rusları tek millet olarak görüyorum” sözlerine tepki gösterdi.

Yerel basına açıklamalarda bulunan Zelenskiy, Putin’in açıklamasına tepki göstererek, “Aynı milletten olsaydık Moskova’da Ukrayna bayrağı dalgalanırdı.” dedi.

Rusya Devlet Başkanı Putin, her yıl Rus halkının sorduğu soruları yanıtladığı “Direkt Hat” programında dün Ukrayna’ya yönelik açıklamalarda bulunmuştu. Putin’in “Ukraynalılar ve Rusları tek millet olarak görüyorum” açıklamasına Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy’den tepki geldi.

Zelenskiy, “Ruslar ve Ukraynalılar arasında çok fazla ortak nokta var. Tarihimizin bir kısmı ortak, hatıralarımız, komşuluğumuz, akrabalarımız, faşizme karşı ortak zafer ve ortak trajedilerimiz var ancak bu bizi aynı milletten yapmıyor. Ukraynalılar ve Ruslar aynı milletten olsaydı Moskova’da, Rusya Devlet Duması’nda Ukrayna bayrağı dalgalanır ve grivna kullanılırdı.” ifadelerini kullandı.

Amaçlarının Donbas’taki savaşı bitirmek olması gerektiğini vurgulayan Zelenskiy, “Amacımız Donbas’taki savaşı bitirmek ve Ukrayna’ya topraklarını iade etmek olmalı. Hem toprakları açık bir şekilde işgal ederek savaşı devam ettirmek hem de aynı milletteniz demek olmaz.” değerlendirmesinde bulundu.